قرار تامین دعوا واهی
بر طبق قانون اساسی تمامی اشخاص، حق دادخواهی در دادگاه را دارند و هیچ کس نمی تواند این حق را از آن ها سلب کند، ولی در برخی مواقع هدف طرح برخی دعاوی هدر دادن وقت دادرسی و یا تضییع حقوق طرف مقابل می باشد که معمولا دعوا بدون هیچ ادله یا مستنداتی مطرح می گردد، بنابراین به سبب آن که رسیدگی به دعاوی در محاکم یا مراجع قضایی به طور انبوه انجام می شود، بی اساس بودن دعوا باعث زایل شدن حقوق افراد جامعه و نیز طرف مقابل می گردد، بنابراین قانون گذار بیان کرده است در صورتی که دعوا بدون ادله معتبر و مستندات قانونی بیان گردد، خوانده (شخص که علیه وی طرح دعوی صورت می گیرد) می تواند درخواست قرار تامین دعوا واهی کند.
قرار تامین واهی در حقیقت گونه ای ضمانت است که موجب می گردد در صورتی که خواهان(شخصی که دعوایی را مطرح می نماید) بی هیچ گونه ادله و مستنداتی و فقط به دلیل اتلاف وقت دادرسی و یا از بین بردن حیثیت طرف مقابل بخواهد دعوایی را طرح کند، خسارت ناشی از هزینه دادرسی و هزینه حق الوکاله را پرداخت کند، بنابراین در این صورت با تقاضای خوانده مبنی بر تامین دعوا واهی، دادگاه با بررسی پرونده و ادله ی دیگر خواهان، اگر تشخیص دهد که امکان دارد دعوا به صورت واهی مطرح گردیده باشد، از خواهان درخواست پرداخت تامین مناسب را می نماید.
شیوه گرفتن تامین دعوا واهی
همان گونه که ذکر شد دادگاه با تقاضای خوانده اقدام به بررسی پرونده می نماید، و اگر ادله کافی یا معتبری برای طرح دعوا خواهان وجود نداشته باشد دادگاه تقاضای خوانده را موجه می داند.
این رویه به این صورت است که بعد از موجه دانستن درخواست خوانده،دادگاه قرار تامین صادر می کند و تا هنگام پرداخت آن توسط خواهان دادرسی متوقف می گردد و چنانچه در مهلت داده شده خواهان تامین مناسب را نپردازد، دادگاه با درخواست خوانده حکم به رد در خواست خواهان می دهد.
شرایط درخواست قرار تامین دعوا واهی
جهت موجه دانستن درخواست خوانده مبنی بر واهی بودن ادعا خواهان توسط دادگاه و صدور قرار تامین بایستی شرایط زیر وجود داشته باشد:
- درخواست تامین قرار واهی باید در ابتدا طرح دعوا مطرح گردد، بنابراین معمولا در محاکم رد درخواست خواهان در جلسه اول دادرسی انجام می شود.
- درخواست قرار تامین دعوای واهی بایستی از سوی خوانده درخواست شود، وگرنه دادگاه خود این اقدام را انجام نخواهد داد.
مقدار تامین دعوا واهی
دادگاه مقدار تامین دعوا واهی را تعیین می نماید، اما معمولا مقدار تامین معادل هزینه دادرسی و هزینه حق الوکاله جلسات اول خوانده است.
عوامل تشدید تامین دعوا واهی
مطابق تبصره ی ماده ی ۱۰۹ قانون آیین دارسی مدنی، اگر بر دادگاه محرز گردد که مقصود از اقامه دعوا تاخیر در انجام تعهد یا ایذای طرف یا غرض ورزی بوده، دادگاه وظیفه دارد در ضمن صدور حکم یا قرار، خواهان را به تادیه 3 برابر هزینه دادرسی به نفع دولت محکوم کند.