ممنوع الخروجی
ممنوع بودن خروج از کشور دستوری می باشد که از طرف مرجع قضایی و به سبب تمهیدات ویژه در دسترس بودن طرف اعمال می شود و شخصی که ممنوع الخروج شده تا مدت اعتبار آن، حق خروج از کشور را ندارد.
نکته های مهم ممنوع الخروجی
نکته ی مهم در رابطه با ممنوع الخروجی از کشور این باشد که بین دستور یا قرار بودن آن بایستی تفکیک قائل گردید.
ماده ی 188 قانون آیین دادرسی کیفری در رابطه با دستور منع خروج متهم از کشور بیان می کند: تا زمانی که پیش از اثبات جرم به متهم دسترسی حاصل نگردیده، بازپرس قادر است با نظر به اهمیت و ادله ی وقوع جرم، دستور منع خروج وی از کشور را صادر نماید.
اگر متهم در بازپرسی حضور پیدا کند، صدور قرار موقوفی، ترک یا منع تعقیب، ممنوعیت خروج منتفی شده و مراتب فورا به مراجع مربوطه اطلاع داده می شود و در صورت انقضای مدت، دستور منتفی می گردد.دستور پیش از اثبات مجرمیت صادر می گردد.
ماده ی 247 و 248 قانون آیین دادرسی کیفری در مورد ممنوعیت خروج از کشور می گوید: بازپرس متناسب با جرم ارتکابی به غیر از صدور قرار تأمینی قادر است قرار نظارت قضایی را که یک یا چند مورد زیر را مشمول می گردد برای مدت مشخصی صادر نماید که یکی از این قرارها ی نظارت، قرار ممنوعیت خروج از کشور بوده که طی مدت ده روز هم قابل اعتراض در دادگاه صالح می باشد.(بدوی و تجدید نظر)
اعتبار قرار ممنوع الخروجی از کشور 6 ماه و قابل تمدید می باشد.(قرار پس از اثبات مجرمیت صادر می گردد)
مراجع قضایی وظیفه دارند در موارد قانونی بعد از تصمیم گرفتن بر ممنوع الخروجی از کشور، مراتب را به دادستانی کل کشور ارسال کنند تا از این راه به مراجع ذیربط اعلام شود.
بر اساس ماده ی 509 قانون آیین دادرسی کیفری، در صورت وقوع جرم هر وقت اقدامات قاضی اجرای احکام کیفری منجر به دسترسی به محکوم علیه نگردد و ترس فرار از کشور وجود داشته باشد، قادر است دستور منع خروج وی از کشور را صادر نماید. ولی به محض حضور یا دستگیری وی، دستور لغو می شود.(در مرحله ی اجرای حکم)
معمولا افرادی که محکومیت کیفری قطعی دارند و مجازاتشلن را نگذرانده اند ممنوع الخروج هستند.
رفع ممنوعیت خروج از کشور مشروط به انجام تعهد از طرف شخص محکوم می باشد.به عنوان مثال شوهری که به سبب عدم پرداخت مهریه ممنوع الخروج گردیده با پرداخت یا سپردن تأمین مناسب می تواند آن را رفع کند.
در موارد دیگر دادگاه و مراجع قضایی هم نسبت به رفع دستور یا قرار ممنوع الخروجی از کشور اقدام می نمایند.(ماده ی 188 قانون آیین دادرسی کیفری)