جرم جعل اسناد
یکی از جرایمی که در قانون برای آن مجازات مشخص گردیده جرم جعل می باشد.معنای لغوی جعل تقلب ، دروغ ، ساختگی ، ازخود دراوردن ، ساختن است. بر اساس ماده ی 523 قانون مجازات اسلامی ، جعل و تزویر یعنی : ساختن نوشته ، سند ، مهر یا امضای افراد رسمی یا غیر رسمی ، خراشیدن ، تراشیدن ، قلم بردن ، الحاق ، محو ، اثبات ، سیاه کردن ، تقدیم ، تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی ، الصاق نوشته ای به نوشته ی دیگر ، بکار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و این گونه امور با هدف تقلب . 
شخص جعل کننده با هدف فریب یا آسیب رساندن به دیگران قصد دارد دروغ را جای حقیقت نشان دهد که امکان دارد به شکل جعل مهر ، جعل اسناد ، تمبر یا علائم تجاری شرکت ها ، جعل شناسنامه ، جعل کارت ملی ... باشد. از همین رو در این مقاله اقسام جرم جعل و مرجع قضایی صالح برای رسیدگی به آن را بررسی می کنیم .

اقسام جرم جعل

جرم جعل به 2 دسته تقسیم می گردد که عبارتند از :
  • جعل مادی
  • جعل معنوی 
در جعل مادی، شخص جاعل با یک کار مادی یا فیزیکی  تغییراتی در آن به وجود می آورد.مثلا : جاعل با تراش یا برش دادن سند می خواهد دیگران را فریب دهد.
جعل معنوی هنگامی رخ می دهد که شخص جاعل هیچ گونه تغییر مادی در سند ایجاد نمی نماید بلکه  مطالبی در سند را به شکل دیگر غیر از حقیقت و با هدف آسیب زدن به اعتبار افراد و یا شهرت آن ها و... منتسب به دیگران در آن سند درج شود که مردم را گمراه نمایند ، جعل معنوی می گویند . 
در جعل مادی به جز این که محتوا و مضمون خلاف حقیقت می باشد ، ایجاد یا تغییر دادن سند را هم جاعل انجام می دهد . در حالی که در جعل معنوی فقط محتوای سند جعل می گردد نه شکل آن.به عنوان نمونه تغییر در حروف ، کلمات یا اعداد سند انجام می شود. 
تقلب در کنکور در مصادیق گوناگونی مثل شرکت در آزمون به جای دیگری و خرید و فروش سوالات، جرم به شمار رفته و مجازات های گوناگونی مثل محرومیت از آزمون سراسری تا ده سال و حبس تا پنج سال را برای مجرم به دنبال دارد. شیوه ی رسیدگی به این جرم هم در صورت عدم تعیین مجازات تقلب در کنکور به وسیله ی هیات های بدوی و تجدیدنظر رسیدگی به تخلفات آزمون ها و در صورت تعیین مجازات، در دادسرا و دادگاه کیفری است.

مرجع قضایی صالح برای رسیدگی به جرم جعل

چنانچه قصد شکایت از فرد جاعل را دارید می بایست به مرجع قضایی صالح به رسیدگی جرم جعل مراجعه کنید . مرجع صالح جهت تنظیم شکایت کیفری از جرم جعل دادسرای عمومی و انقلاب می باشد که جعل در آن حوزه صورت گرفته است. چرا که اصل بر صلاحیت محل وقوع جرم است ولی چنانچه مکان وقوع جرم مشخص نباشد دادگاه محل دستگیری به موضوع رسیدگی و حکم مقتضی را صادر می نماید .

مجازات جرم جعل

در کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی مواد 532 تا 536 مجازات جرم جعل را بیان شده است که بسته به نوع سند و سمت داشتن یا نداشتن جاعل است. مثلا: چنانچه جعل امضا یا دست نویس رهبر یا روسای 3 قوه ی نظام باشد به مجازات سه تا پانزده سال حبس محکوم می گردد و در ماده ی دیگری ذکر شده که هر شخصی اسناد و نوشته های غیر رسمی را جعل نماید یا از سند مجعول استفاده کند علاوه برجبران خسارت به حبس از 6 ماه تا 2 سال یا پرداخت 300 هزار الی 1 میلیون و 200 هزار تومان جزای نقدی محکوم می شود . به این ترتیب در مواد دیگر حسب مورد مجازات هایی مقرر گردیده است.